Terugblik expertmeeting circulaire carrières, 28 november 2016

Dagvoorzitter Bert Wessels, directeur Techwise Twente, opende de expertmeeting en lichtte het thema circulaire carrières toe. Hij stelde prikkelende vragen over het onderwerp die gedurende de expertmeeting als rode draad terugkwamen. Wat verstaan wij onder een circulaire carrière? Wat betekent dit voor mens en organisatie? Zijn bedrijven en scholen bereid om medewerkers hiervoor beschikbaar te stellen?

“Ik ben heel blij met deze bijeenkomst, ik hoop dat we aan het einde van deze middag een antwoord hierop hebben kunnen vinden,” aldus Bert Wessels.

Bedrijfsleven staat voor grote vervangingsvraag
Technisch talent is hard nodig in de toekomst. Alleen al in de HTSM maakindustrie is een grote vraag naar engineers, R&D en MBO** functies. Er zijn meer banen beschikbaar dan dat er geschikte kandidaten zijn. Veel functies veranderen of verdwijnen. Toekomstige functies vragen om een combinatie van skills en competenties. Ook gezien de vergrijzing staat het bedrijfsleven voor een grote vervangingsvraag. Zeer praktijkgerichte vakmensen zijn nodig. “Dit is een gigantische uitdaging,” benadrukt Bert Wessels, “hoe vullen we dit gat?” Een aantal good practices kan uitkomst bieden.

Good practice: Teachers Tech College Oost
Tijmen Schipper en Ytsen de Boer lieten zien hoe in het Teachers Tech College Oost gewerkt wordt vanuit een netwerk van lerarenopleiding, instellingen voor mbo en het technisch bedrijfsleven met als doel circulaire carrières en continue professionalisering te bevorderen. ROC van Twente heeft in samenwerking met Windesheim en TechYourFuture het opleidingstraject Teachers Tech College opgezet, waarin dé techniekdocent van de toekomst wordt opgeleid. Het nieuwe opleidingstraject is bedoeld voor professionals die actief zijn in de onderwijspraktijk en/of technisch werkveld, en worden opgeleid tot docent voor het mbo.

“De student staat in het midden van onderwijs, opleiding, beroepsveld en het technisch bedrijfsleven. Teachers Tech College zoekt ondernemende docenten. We leiden niet op voor het hier en nu, maar we leiden mensen op die op een continu veranderende omgeving in kunnen spelen en die continu op zoek blijven naar nieuwe kennis. Dit doen we samen met technische bedrijven en ROC teams”, benadrukt Tijmen Schipper.

De focus van het Teachers Tech College Oost ligt op de maatwerkprogramma’s waarbij de student zelf het startpunt is. “De student begint met het opstellen van zijn eigen roadmap en loopbaan. We moeten de vaste modules loslaten. De studenten bepalen hun leerroute zelf en kijken dan samen met de docent hoe deze ingevuld kan worden. Samen gaan student en docent een flexibel traject in,” legt Tijmen Schipper uit. “Het gaat om de inspiratiemomenten: iets anders doen dan in het boek staat en studenten kennis laten maken met wat in het bedrijfsleven gebeurt.” Lees meer over het Teachers Tech College Oost en het onderzoek van Tijmen Schipper.

Wat levert dit voor het werkveld op?
Er wordt gewerkt aan de gezamenlijke ambitie om kwalitatief hoogwaardig techniekonderwijs aan te kunnen bieden. Hierbij speelt de eigen verantwoordelijkheid en een gevoel van eigenaarschap van alle betrokken partners een belangrijke rol. Technische bedrijven voelen ook het belang om voor goed opgeleid en geschoold personeel te zorgen.
Ytsen de Boer, deels werkzaam bij Kornelis Caps & Closure en deels als docent werkzaam bij Deltion Collegte, deelde zijn ervaringen met de zaal. Hij benadrukte hoe waardevol de combinatie van theorie en praktijk is, maar dat hij soms ook moeilijkheden heeft ervaren.

“Het is niet altijd even gemakkelijk. Er komen veel vragen waarom ik dit doe. Mensen zien dat dingen anders gaan en veranderen, dat is lastig. Mijn tip: je moet niet tegen molens ingaan, neem rustig de tijd en neem mensen hierin mee. Sommige obstakels zullen doorbroken moeten worden om en tegelijkertijd docent te zijn en in bedrijfsleven te staan.”

Dagvoorzitter Bert Wessels haakte in: “Jouw werkgever heeft je hiervoor tijd gegeven en een concreet project toegewezen, dan is de mogelijkheid er eerder om tegelijkertijd docent te zijn. Als je naar normale bedrijven en productieprocessen kijkt, is het bedrijfsleven hier al bereid voor?”

Volgens Ytsen de Boer is dat nog niet altijd het geval. “Het heeft tijd nodig om een bedrijf hierin mee te krijgen, omdat de investering nu gedaan moet worden, terwijl een bedrijf pas later de investering terugverdient.”

Good practice: TechCovery FRIS
Jan van Uitert en Willy Kemper vertellen hoe binnen Techcovery FRIS de grenzen tussen beroepsonderwijs en bedrijfsleven vervagen en wat deze samenwerking zo uniek maakt. FRIS staat voor Flexibel, Reductie, Innovatie en Systeemdenken en is onder andere gebaseerd op de uitgangspunten van Lean. Tijdens het praktijkleren wordt continu, door de leraar, instructeur en student aandacht besteed aan deze vier onderwerpen. Het doel van FRIS is om het praktijkleren praktischer, realistischer en innovatiever te maken: een hybride leeromgeving creëren die aansluit op de wensen vanuit het bedrijfsleven. Deze hybride leeromgeving zou een gedeelte van de regulieren opleiding kunnen vervangen.

Leerlingen uit vmbo, mbo en hbo leren van mensen uit het bedrijfsleven over bedrijfsprocessen. Binnen deze hybride leeromgeving is het voor bedrijven mogelijk om complete projecten te draaien.

De projectleider voert bedrijfsprocessen uit bedrijf in en stuurt de groep aan, de docent heeft een coachende rol. Door deze indeling leren leerlingen systeemdenken. Zij zien en beleven hierbij hoe hun beroep in de toekomst er uit gaat zien, een belangrijk aspect voor leerlingen om voor techniek te kiezen.

Stagiaire Akam heeft aan een pilotweek bij Robertpack deelgenomen. Hij vertelde hoe het is gegaan en wat zijn ervaringen met de hybride werkomgeving waren. “Op een gegeven moment kreeg ik steeds meer inzicht in het proces en hebben we deadline gehaald. Voor mij was het een leerzame week en erg leuk om mee te maken.”

Jan van Uitert kijkt positief op de pilotweek terug: “Robertpack was een eerste test, maar we willen deze pilot graag uitbreiden. Uiteindelijk willen we graag bereiken dat leerlingen volledig aan een project werken waardoor Robertpack minder mensen in kan zetten en zelfs meer projecten in de markt weg kan zetten. Hierdoor willen we geld verdienen voor exploitatie in de toekomst. Dit geld kunnen we wederom investeren in nieuwe projecten, gereedschap, samenwerking etc. Op deze manier houden we de PPS in de lucht. Veel PPS hebben daar moeite mee, wij kunnen door de inzet van leerlingen de kostprijs van projecten naar beneden brengen.”

Wilt u ook bij FRIS aansluiten? Neem dan contact op met de projectleider Jan van Uitert via jvanuitert@deltion.nl.

Good practice: Scholingstraject aankomend docentschap / Instructeurspool
Robert-Jan de Vries, regiomanager OTIB, het Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf en Marinus van Royakkers, opleidingsmanager Deltion College, delen best practices van duale carrières binnen dit unieke traject. Wat vraagt het en wat levert het op?

Er komt niet alleen een kwantitatief maar ook een kwalitatief tekort aan technisch opgeleide docenten. Docenten dienen zich te professionaliseren. Bedrijven en ROC’s hebben gemeenschappelijk belang: ROC’s willen goede studenten opleiden en het bedrijfsleven wil goed opgeleid personeel in dienst nemen. Hoe kan dit het beste bij elkaar gebracht worden?

Hiervoor is het scholingstraject Aankomend Docentschap opgestart met als doel: een flexibele Docenten- en instructeurspool Technische Installatiebranche. Hierbij krijgen docenten de kans om stage te lopen bij de aangesloten ROC’s om zo hun kennis in de praktijk te kunnen brengen. Het scholingstraject bestaat uit meerdere stappen: inschrijving, intake, matching, plaatsing. De eerste groep studenten is heel divers. De groep bestaat uit praktijkopleiders, projectopleiders, werkvoorbereiders, directeuren, MKB en grote bedrijven.

“We kunnen de conclusie trekken dat bedrijven hieraan mee willen werken. Gezien de grote belangstelling start mogelijk begin januari de tweede groep,” aldus Marinus Royakkers.

Heeft u ook belangstelling? Stuur uw CV naar h.haring@rbpi.nl

Wrap-up: Wat levert een circulaire carrière voor u en uw organisatie op?
Bert Wessels somde de avond op en deelde de geluiden. “We hebben vanavond drie heel mooie voorbeelden gezien hoe bedrijfsleven en onderwijsleven kunnen samenwerken om de toekomst gezamenlijk te ontwikkelen. Met elkaar bouwen we aan een mooie toekomst voor onderwijs en bedrijfsleven. Ik denk dat we dat hard nodig hebben.”